17.000 m² kullanım alanına sahip bina, tamamen yanarak kullanılamaz hale geldi ve 78 vatandaşımız hayatını kaybetti (21 Ocak 2025) Bolu yangından sonra 1 ay geçti.
Kamuoyuna yansıyana göre yangın restorandan çıktı.
İMO Ankara Şubesi Yönetim Kurulu tarafından düzenlenen rapora göre olayın sebebi, binanın yapısal ve sistemsel eksiklikleri idi.
Peki bu yangın nasıl çıktı? Neden hızlı söndürülemedi?
Yangın 4. katta yer alan mutfak/restorant bölümünden başladı. Uygun yangın söndürme cihazı, uyarı sistemi olmadığı için yüksek ısı ve dumanında çatıya kadar uzanan baca vasıtasıyla çatıya ulaştığı görülmektedir. Binanın iç ve dış cepheleri, dekorasyonun yangına uygun olmaması, diğer önlemlerin alınmaması sebebiyle tüm bina yanmıştır.
Türkiye’de bu tür yangınlar çok mudur? Evet çoktur.
İstanbul’da 2000-2016 yılları ortalamasına göre ; her yıl yaklaşık 1100 adet baca yangını meydana gelmektedir. Doğalgaz kullanımı yaygınlaşmadan önce 1990’lı yılların başında yılda ortalama 2200 baca yangını oluyordu ve baca yangıları toplam yangınların %25’inden daha fazlaydı. Günümüzde ise, İstanbul’da doğalgaz kullanımı yaygınlaştığı için meydana gelen baca yangınların oranı % 4,5’a düşmüştür. Gelişmiş ülkelerdeki baca yangınları oranına daha düşüktür. Baca yangınlarının toplam yangınlara oranı yaklaşık olarak Amerika Birleşik Devletleri’nde % 1, İngiltere’de % 2ve Japonya’da % 2 dir.
Peki bu oran bizde neden yüksek?
İçeriğinde atık miktarı fazla olan yakıtlar (Izgara, Fritöz vb), davlumbaz içinden bacaya geçer. Baca ve Davlumbaz içinde biriken bu parçacıklar dumanda içindeki uçucu ürünler yoğuşma ile katran benzeri çökeltiler oluşturur ve baca iç kısmına yapışır. Baca içindeki bu katranımsı, yapışkan veya parlak birikim baca çekişinin iyi olmamasına sebep olur. Bu da baca altındaki üretim hattında oluşan aşırı ısı, ateşleme, dumanın bu maddeyi tutuşturması ile yangın oluşur. Bina içinde özellikle deprem, kayma, yanlış malzeme kullanımı, montaj hatasından dolayı oluşan boşluklardan binalarda yanmaktadır.
Bu yangınların en büyük nedeni iyi bir baca ve davlumbaz temizliği yapılmamasıdır. Davlumbaz içi filtrelerin doğru ve düzenli kullanılmaması, bakımın yapılmaması da etkilidir. Ayrıca davlumbaz, baca çıkışında bulunan egzos motoru istasyonunda oluşan yağ, kir,kurumun düzenli temizlenmemesi sonucu yangın oluşur. Tüm bu bakım ve temizliğinher ay düzeli yapılması, itfaiyenin önerdiği tarihlerde de baca temizliği İtfaiye onaylımerkezle yapılması gerekir.Ayrıca özellikle Otel Restoranları, Et ve Balık pişiren Restoranlar, Fast Food hizmetleri yapan işletmelerin bu baca davlumbaz sistemi içine belli ısıda otomatik devreye giren, yine yağ yangınlarında etkili olan yangın söndürme cihazlarının takılı olması sağlanmalıdır. Bunlardan birisi de Ansül Sistemidir. Otel, restoran gibi gün boyu yoğun pişirme yapılan mutfaklarda bu sistem etkilidir. Belli ısı oluşumu sonrası devreye girer ve yangını yerinde söndürmeye yardımcı olur. Bu ekipmanların gaz, köpük doluluğu, çalışırlılığı kontrol edilmelidir. İş yeri Açma ruhsatı incelemelerinde Yangın ve patlamalar için gerekli önlemlerin alındığına dair itfaiye raporu istenmektedir. Bu raporu veren itfaiye ve ilgili belediye görevlilerin denetim ve kontrollerde buna dikkat etmesi gerekir.. İşyeri Açma ve Çalıştırma ruhsat sonrası belirli aralıklarda mevzuata uygun ziyaretler yapılıp uygunluklar kontrol ediliyor mu? Bundan birkaç yıl önce Balıkçılar Meydanında böyle bir yangın çıktığını hatırlatmak İsterim.
Özellikle Apartman altı, oteller bu tür yangınlar ciddi sorunlara sebep olabilir.
İşletme sahipleri bu eksikleri Bolu yangını sonrası kontrol ettiğini umut ederiz.
Yangınsız bir dünya dileğimle.
‘’Yangın doğal olmayan en büyük felakettir.’’ Urgel Foix
Ahmet YILMAZ
Franchise ve İşletme Danışmanı
asi.danismanlik@gmail.com