Sevgili okurlar bugünkü yazımda sizlerle mevcut demokrasi deneyiminin açmazları ve yarattığı toplumsal mutsuzluk üzerine sohbet etmek istiyorum. İnsan soyu son bir kaç asır boyunca partilere dayalı bir demokrasi deneyimini geliştirip yaşamsallaştırdı. Gelinen aşamada mevcut biçimi ile bu deneyimin toplumlarda kamplaşma- kutuplaşma, nefret ve düşmanlığa yol açtığı ve mutsuz ve huzursuz toplum yaşamına zemin oluşturduğu ortaya çıkmış bulunuyor. Güya demokrasi ile yönetilen ülke ve toplumların hepsine baktığımızda bu gerçekliği görmekteyiz. Mevcut demokrasi deneyimi sorunlu ve sakat bir deneyimdir. Aşılmadan ve yeni bir demokrasi geliştirilmeden huzurlu bir yaşama ulaşmak imkansızdır.

Sevgili okurlar iyi bir yönetim nasıl olmalı ? Ülkeler- uluslar nasıl yönetilmeli ? Partilere dayalı seçimlerle gidilen mevcut biçim gerçek demokrasi midir?

Tarihsel süreçleri, insanlık tarihini ve yönetim biçimlerini enine boyuna düşündüğümüzde mevcut dünya üzerindeki yönetim biçimleri ve partilere dayalı seçim yöntemlerinin toplumların yararına olmadığını görmekteyiz. Dünyanın neredeyse yarısında savaşlar, yıkımlar ve mecburi göçlerin, işsizlik ve açlığın olduğu gerçeği bile tek başına insanlığın mevcut biçimiyle iyi yönetilmediğini görmemize yeter. Toplumları yönetecek olanlar şimdiki usullerde olduğu gibi partilerin varlığına dayanan bir seçim sistemi ile oluşmamalı. Parası, kabilesi, oy potansiyeli olan kişilerin parti liderlerince seçilmesini doğuran mevcut parti eksenli demokrasi modelini insanlık ailesi terk etmelidir. Bu sakat bir seçme ve demokrasi anlayışı ve uygulamasıdır.

Doğrusu; Partisiz bir anayasal modeli geliştirmektir. Yüksek eğitime sahip olmayanların hiç bir yönetim kademesinde yer alamayacakları bilgi eksenli anayasal partisiz demokrasi modeli geliştirilmelidir. Küçükten en yükseğine kadar her kademedeki yöneticinin seçimle belirleneceği bir model geliştirilmelidir. Valiler kaymakamlar, belediye başkanları muhtarlar, belediye meclis üyeleri, güvenlik güçlerinin yöneticileri ve askeri komuta kademeleri de seçim ile belirlenmelidir. Edebiyat, müzik, resim, psikoloji, sosyoloji, tıp, fizik, kimya, matematik, sinema, hukuk tiyatro, tarih, felsefe…vd….kısaca tüm bilim ve sanat dallarının -kurumlarının kendi bünyelerinde seçimle- oylama ile seçecekleri anayasa ile belirlenmiş sayıda temsilcilerinin oluşturacağı bir merkez meclis ve bu meclisin kendi içinde seçeceği bir yürütme tarafından uluslar ve ülkeler yönetilmelidir. Merkez yönetim böyle şeçilirken yerel yönetimler de ; tüm yöre halkının oy kullandığı ama adayların sanat, edebiyat ve bilim alanlarından gelmiş ve yüksek eğitim almış olma zorunluluğunun olduğu bir anayasal zeminde olmalıdır. Toplumun sırtında kambur olan toplumun maliyesine ağır bir külfet yükleyen, toplumu kamplaştırıp kutuplaştıran, birbirine nefretle bakan kesimler yaratan, sevgisiz ve mutsuz bir toplum yaratan, Kendi mensupları için rant kapısı olan, lider sultasına yol açan, her türlü yalan ve dolanın ürediği bir yapı olan partilere dayalı yönetim tarzı demokrasi olamaz. Oyların çalınmasından tutalım oyların parayla satın alınmasına kadar, baskı ile oy kullanılmasından mükerrer oy kullanımına kadar her türlü hile ve entrikayı içinde barındıran partiler eksenli mevcut demokrasicilik insanlığın başındaki en büyük dert ve sıkıntıdır.

Huzurlu ve onurlu bir yaşamın dünyada genelgeçer olamamasının ana nedenlerinden biri partilere dayalı yaşam ve yönetim kültürüdür. İnsanlık bunu aşmak ve partilere dayalı siyasal kültürden hızla uzaklaşmak zorundadır. İnsanlık ailesi partilere dayalı bu deneyimi aşmalı ve yeni bir deneyime- partisiz bir deneyime yönelmelidir. İnsanlığın rahat bir nefes alması bunu başarmakla mümkün olabilir. Yeni bir yazıda buluşmak dileğiyle…

Doğan Karaağaç

28 Aralık 2023