Enflasyonun yüzde 70’in üzerine çıkmasıyla birlikte çiftçiler için kritik öneme sahip gübre ve ilaç fiyatları artıyor. İşçilik ücretleri, elektrik, su akaryakıt fiyatları da üreticiyi çok zorluyor.

Gıdada üretim eğilimi negatife döndü. Endişe duymamızı gerektiren cok can sıkıcı veriler var. Çiftçi sayımız ve tarım alanlarımız hızla azalıyor. Yüksek üretim maliyetlerine rağmen ürününü istediği fiyata satamayan üreticiler isyanda. Birçok üretici “seneye ekmeyeceğim” diyor. İthalata güvenip, “ekmezsen ekme” diyebilir misiniz? Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO) 2024 yılı hububat alım fiyatları üreticileri tatmin etmedi.

Buğday üreticileri; “Ukrayna ya, Rusya’ya verdiğiniz fiyatları bize neden vermiyorsunuz?” diye sitem ediyor. Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Hakan Kara özellikle gıda sektörüne dikkat çekerek büyük bir tehlikeyi haber veriyor. “Gıda sektörü birçok sektördeki bozulmaya karşın yakın döneme kadar temel ihtiyaç kategorisinde olması nedeniyle pozitif alanda yer alıyordu. Artık gıda üretimide negatif alana geçti.

Türkiye’de mevcut durumda yüksek olan gıda enflasyonunu da düşününce fiyat artışlarına yönelik üretim daralması endişelendiriyor.” diyor.

Üretim daralınca ne olur? Fiyatlar artar. Fiyatlar artınca ne olur? Enflasyon artar. Ülkeyi yönetenler bu büyük tehlikenin farkında mı? Artan ülke nüfusuna rağmen her yıl hızla azalan tarım alanlarının, Azalan çiftçi sayısının, Azalan üretim miktarının farkına varmamış olabilirler mi? Hiç zannetmiyorum. İhtimal dahi vermiyorum. Peki neden vaktinde önlem alınıp bu kötü gidişat durdurul(a)madı? İşte bu sorunun yanıtı çok önemli.

Şimdi sorsan; tarıma ne büyük destekler verdiklerini, rakamlarla uzun uzun anlatırlar. Üretici ile tüketici arasındaki asalak, vurguncu, fırsatçı çakalları bile engelle(ye)meyen, vatandaşının hakkını, hukukunu koru(ya)mayan muhteremlerden ne yanıt bekliyorsunki? Sen, şu sorunun yanıtını ara! Gıda ürünleri ithalatından büyük paralar kazananlar ve arkalarındakiler ülkede tarımın kalkınmasını ister mi?

Türkiye’de resmi verilere göre kayıtlı çiftçi sayısı son 5 yılda yaklaşık yüzde 29, son 10 yılda ise yüzde 55 civarında azaldı. Tarım alanları ise son 10 yılda yüzde 5; son 19 yılda ise yüzde 12 geriledi. Bunlar 3-5 yıl öncesinin verileri. Yenileri yayınlanmadığı için bilmiyoruz. İklim değişikliği ve artan dünya nüfusu ile birlikte gıdanın öneminin arttığı bir dönemde bu durum tam bir felaket senaryosu.

Bu şekilde devam edersek, bugünleri bile mumla arayacağız.

İlyas Erbay