İnsan dediğimiz form 600 bin yıllık oluşum, gelişim ve dönüşüm yolculuğunu sürdürüyor. Bugünkü düzeyine gelişini ve yaşamda kalabilmesini işbirliği yapma becerisini geliştirebilmesine borçludur. Bu beceriyi edinmesi yaşamda kalma isteğinin doğrudan ve zorunlu bir sonucudur. Türümüz yaşam sürecinde temel gereksinimlerini karşılama çabası içinde iken algoritmalar oluşturdu ve veri biriktikçe bilgi arttı. Bilgi çok önemli bir kavramdır.

Yaşamak için su ne denli olmazsa olmaz ise insan formunun ilerleyişinde ve bugünkü yaşam olanaklarına ve düzeyine ulaşmasında da bilgi aynı olmazsa olmazlıkta bir olgusallıktır. Gelinen aşamada bilgi üretim tekniklerini ve her türlü teknolojinin gelişimini sağlarken ortaya çıkan teknolojik imkan ve düzey de yaşamın güzelleşmesine , konfora, rahatlığa ve bolluğa yol açıyor bu da insan dediğimiz formun duygu düşünce, hayal dünyasında büyüme ve zenginleşmeye yol açıyor. Yani bilgi sayesinde türümüzün insanlaşma düzeyi artıyor , yükseliyor.

İletişim, bilişim, ulaşım alt yapısının gelişimi bilginin dolaşımını ve evrenselliğini geliştirdi. Artık bilgi, türümüzün yaşadığı gezegende kartopunun yuvarlanırken aldığı hız ve ivme gibi yaygın, hızlı ve katlanarak büyüyen bir olgusallıktır. Bilgi türümüzü primatlardan ayrıştırarak hominid (insan) olmaya götüren ana olgudur. Ve bilgi artıkça daha fazla insanlaşıyoruz. Bugün bilginin oluşturduğu- ulaştığı durak evrensel sosyal duyguyu var eden bir duraktır. Evrensel kollektif vicdan ve merhamet, empati düzeyinin oluşumuna bağlı olarak, ortaya çıkmıştır. Empati ; artan bilginin doğrudan sonucudur. Empati temelli oluşan evrensel -kollektif sosyal duygu İYİ ‘nin ( iyiliğin, hümanizmin, dayanışmacılığın, özgürlükçülüğün, insan, hayvan ve doğa sevgisinin vb.) dünyada egemen olma sürecini yaratmıştır.

Bundan dolayıdır ki ; Tarih boyunca hep azınlıkta olan ama ve lakin tüm toplumlarda her daim baskın ve iktidar olan kötülük ve kötü için nesnel ve öznel zemin daralmış ve tükenmeye yüz tutmuştur. Yani insan türünün bilgi sayesinde ulaştığı hümanizm ve iyilik düzeyi bütün kötüleri demokrat olmaya zorlayan ve mecbur bırakacak olan bir düzeydir. Bugün Dünya’mızın çeşitli bölge ve ülkelerinde kötülerin egemenliğinin varlığı bizleri yanıltmamalıdır. İnsanlığın gelişimi ağır da olsa her zaman milim milim, santim santim daha ileriye doğrudur.

Her asır bir öncesine göre türümüzün daha fazla bilgi sahibi olduğu gerçeği daha fazla insanlaştığımız anlamına gelir. İleriye doğru dönen bilgi ve bilişsel beceri çarkı önümüzdeki yıllarda- on yıllarda dünyada demokrat olmayanların huzurla yaşayacakları bir dünya ve ortamı bırakmayacaktır. Gelecekten yana iyimser ve umutlu olmak için elimizdeki en güçlü ve biricik veri gelişimin diyalektiğidir. Bilgi insanlaşmaya, insanlaşma ise kabalığın, kötülüğün ve her türlü geriliğin azalmasına ve yok olmasına bizi götürecek olan diyalektiktir.

Doğan Karaağaç 3 Nisan 2025