Filozoflar hep ilgimi çekmiştir. Zaman zaman yazılarımda; Eflatun, Sokrates Aristo, İbn-i Haldun gibi ünlü filozofların; Devlet yönetimi, Demokrasi, Siyaset, liyakat üzerine sözlerine yer verdim. Yüzlerce yıl öncesindeki fikir ve düşüncelerinin günümüze nasıl ışık tuttuğunu anlatmaya çalıştım. 28 Aralık 2024 tarihli bir köşe yazımda; İbn-i Haldun’un günümüzden 600 yıl önce; “Vergileri artırırsanız devlet batar” sözünün temel dayanaklarından söz etmiştim. 1980 yılında ABD başkanlık koltuğuna oturan Ronald Regan’ın İbn-i Haldun’dan nasıl etkilendiğini anlatmıştım.

Bugün sizlere bir Rus filozofun kehanetlerinden söz edeceğim. İsmi Alissa Zinovievna. 2 Şubat 1905’te, Saint Petersburg’da doğmuş. Alissa Zinovievna aynı zamanda edebiyatçı. Edebiyat dünyasında Ayn Rand adıyla tanınıyor.

Bakınız, Ayn Rand 1 Asır önce neler söylemiş “Bir gün, hiçbir şey üretmeyenlerden izin almadan bir şey yaratamayacağını fark ettiğinde; para akışının mal veya hizmet üretenlere değil, sadece ayrıcalıklarını kullananlara yöneldiğini gördüğünde; birçok kişinin çalışarak değil, yolsuzluk ve etkilerle zenginleştiğini anladığında; yasaların seni onlardan korumak yerine, onları senden koruduğunu fark ettiğinde; yolsuzluğun ödüllendirildiğini ve dürüstlüğün bir fedakarlık haline geldiğini keşfettiğinde, işte o zaman, toplumunun mahkum olduğunu tereddütsüz bir şekilde söyleyebilirsin…”

Ayn Rand’ın sözleri zamana meydan okuyan bir gerçeklik gibi yankılanıyor, adeta günümüze bir uyarı niteliğinde…

Alissa Zinovievna bu sözleri yaşadığı dönemin Rusya’sındaki izlenimlerine dayanarak söylemiş. Fakat bu sözler yalnızca dönemin Rusyasını kapsamıyor. Tüm Dünya için geçerli. Amerika’sı da böyle, Avrupa’sı da, Avustralya’sı da….

Boşverin siz dünyayı! Biz kendi ülkemize bakalım. Alissa’nın yada Edebiyat alemindeki ismiyle Ayn Rand’ın sözlerini şimdi tekrar okuyun. Haklı mı, haksız mı? Karar verin.

İlyas Erbay