Sevgili okurlar bu yazının ilk bölümünde partilere dayalı demokrasi modelinin tüm dünyada, toplumlarda kamplaşma -kutuplaşma yaratarak nefretin egemen olduğu mutsuz ve hastalıklı toplumlara yol açtığını, ayrıca partilerin toplumun sırtında bir yük olduğunu, liderlik kültünün oluşumuna yol açtığını ve sonuç olarak birer kambur halini alan, insanlığın gelişiminin önünde engel olan partili demokrasi modelinin aşılması ve terk edilmesi gerektiğini belirtmiştim. Ve insanlık ailesine partisiz anayasal demokrasi modelini önermiştim. Sevgili okurlar bu yazımda partilerin olmadığı Partisiz Anayasal Demokrasi Modelinin ne olduğu ve nasıl inşa edileceğini izah edeceğim.

İnsanlık ailesine Partisiz Anayasal Demokrasi modeli önerim sağlıklı ve huzurlu toplum ve toplumların oluşması için gereklidir. Bu modelde iki aşamalı bir seçimi öngörmekteyim.

a- Merkezi yönetim seçimi

b- Yerel yönetimler seçimi

Her iki seçimde de ortak olan iki kritere dikkatinizi çekmek isterim.

Bu kriterler;

a- Eğitim kriteri.

Yönetimin her kademesi seçimle belirlenir ve mahalle muhtarlığından yürütmenin başına kadar bütün kademelerde yer alacak olanlar en az bir üniversite bitirmiş olmak zorundadır. Muhtar heyetinde yer alacaklar da, belediye meclis üyeleri de bu eğitim kriterine dahildir. Belediye başkanlığına aday olacaklar için siyasal bilimler ya da hukuk mezunu olmaları zorunludur. b-Yönetimin hiç bir kademesinde bir kişi iki seçim döneminden fazla yer alamaz. Yani üçüncü kez hiç bir kimse hiç bir yönetim kademesi için aday olamaz.

Partisiz Anayasal Demokrasi Model önerimde Vali ve Kaymakamlık gibi yöneticilere gerek yoktur. Belediye başkanları bulundukları il ya da ilçenin en yüksek yetkili yöneticisi olacaklardır ve meclis üyeleri ile birlikte yerleşkeyi yöneteceklerdir.

A-Merkezi seçimler;

Anayasanın ön göreceği sayıda parlamenterin seçileceği seçimlerdir. Bu birinci aşama seçimdir. Bu seçimde örgütlü olmayan toplum kesimlerinin oy kullanması söz konusu olmayacaktır. Anayasanın ön göreceği Meslek örgütleri, bilim dallarının örgütleri, sanat dallarının örgütleri, işçi örgütleri vs. merkezi yönetim için oy kullanacaklardır. Örneğin ; Barolar, işçi sendikaları, edebiyat ve sanat dünyası, Tarihçiler, biyologlar, mimar ve mühendisler, ressamlar, arkeologlar, sosyologlar, tabipler, vd. Anayasa her bilim, sanat, işçi vd. kuruluşlarına belirli sayıda kontenjanı belirleyecektir. Merkezi yönetim seçiminde örgütlü olan toplum kesimleri oy kullanacaktır. Böylece toplumun her bireyinin kendi iş ve uğraş alanına göre örgütlenmesi teşvik edilmiş olacaktır. Bütün bu sayılan kuruluşlar seçim günü geldiğinde kendi merkezlerinde sandıklar kurarak kendilerine tanınan sayıdaki temsilciyi oylarıyla seçerek parlamentoya göndereceklerdir. Parlamento seçimleri bu şekilde gerçekleşecektir. Parlamento ilk toplantısını yaparak anayasanın ön gördüğü sayıda yürütmeyi- bakanı oylama ile seçip belirleyecektir. Parlamentonun kendi içinden seçtiği bakanlar da kendi toplantısını yapıp bir başkan ve iki başkan yardımcısını seçeceklerdir.

Partisiz anayasal demokrasi modelinin en önemli denetim kurumu anayasa mahkemesidir. Yürütme parlamentoya hesap verir. Partiler olmadığı için özgür iradeye sahip, aidiyet bağı olmayan temsilciler yürütmeye hesap sorarak, yasa tekliflerinde bulunarak, elleştirerek, yürütmenin yasa ve kanun tasarılarını ret yada kabul oyları ile denetler. Anayasa mahkemesini hukukçular seçer ve yürütmenin uygulamalarının anayasaya uygun olup olmadığını bir başvuruya gerek olmaksızın denetler. Yürütme bütün yasa önerilerini ve çıkaracağı kanunları parlamentonun 2/3′ ünün oyunu alarak çıkarabilir. Yüksek derece yargıçlar arasında seçim-oylama ile seçilecek yargıçlardan yargıtay, sayıştay ve danıştay oluşturulur. Partisiz anayasal demokrasi modelinde Anayasa mahkemesi, danıştay, yargıtay ve sayıştay gibi kuruluşların oluşumunda yürütmenin bir yetkisinin olmaması anayasa maddesi olarak yer alır.

B- Yerel Yönetimler seçimi ;

Devam edecek.

Doğan Karaağaç