Gelir dağılımındaki uçurum, eşitsizlik, adaletsizlik, ekonomide verimliliği ve büyüme oranlarını olumsuz yönde etkiler. Böyle bir durumda, toplumsal açıdan kısa ve orta vadede sosyal refahın tesis edilmesi zorlaşır. Gelir dağılımında adaleti sağlayamazsanız, toplumsal barışın bozulmasının ve sosyal dokunun kırılmasının önüne geçemezsiniz. Ekonomi bilimi böyle diyor.

“Ama, ülkemiz istikrarlı biçimde büyüyor. Gelir dağılımındaki eşitsizlik, ve adaletsizlik ekonomide verimliliği ve büyüme oranlarını olumsuz yönde etkilese büyür müydük? Hem bak Moody!s ülke puanımızı 2 kademe artırdı. Gri listeden de çıktık” diyenler olacaktır. Büyüyen kim, büyüyen ne? Çocuklara sorun, söylesinler size. Onlar bile farkında çünkü her gün hissediyorlar. En büyük ihtiyaçları olan et, süt, yumurta, peynir, zeytin, sebze, meyve gibi gıdalardan uzaklar.. Gelir dağılımındaki adaletsizlikte Avrupa ülkeleri arasında en sondayız.

Enflasyonda ise ilk sıradayız. Enflasyon ekonomideki yanlış politikalar sonucu uçtu. Fakat enflasyonun bu kadar yüksek olmasına en büyük katkıyı verenler; daha çok kazanma hırsı ile ahlaksızca fiyatları şişiren aç gözlü insanlar. Tabii bunlara göz yuman, denetlemeyen, başı boş bırakan yetkililer.

Geçen hafta, 19 Temmuz 2024 tarihli köşe yazımda, ülkem adına utanç duyduğum bu konuya vergilendirmeden örnekler vererek dikkat çekmiştim. Yazımda İsviçre merkezli banka Union de Banques Suisses ( UBS ), küresel servet raporundan da söz etmiştim. Raporda; 2028 yılına kadar dünyada en fazla milyoner artışı Tayvan’da olacak, ikinci sırada ise Türkiye yer alacak yazıyordu.

Milyoner sayımızın hızla arttığının farkındayız. Belli bir kesim servetine servet katarken, yoksulluk büyük bir hızla artıyor. Gelir dağılımındaki ve vergilendirmedeki adaletsizliğin sonucudur milyoner sayımızın artması. Bu konuda da dünya liderliğine oynuyoruz.

Zürih merkezli İsviçre bankası UBS yayımladığı 2024 Küresel Servet Raporu ile utanç belgemizi gözümüze dayadı. Ülke basınında birçok gazete bunu yorum katmadan haber yaptı. Yorumu bana bırakmışlar.

Rapora göre; Türkiye, 2022’de 2023’e kadar servetinde önemli bir artış kaydetmiş. Türkiye’nin servet oranı %157’den fazla büyüyerek, diğer ülkeleri geride bırakmış ve 1. sıraya yerleşmiş. Bu dönemde Türkiye’de servet, Türk Lirası bazında %157.78, ABD doları bazında ise %63.2 oranında artış göstermiş. 2008-2023 yılları arasında Türkiye, Türk Lirası cinsinden %1708 artışla ilk sırada yer alırken, Kazakistan ve Rusya da önemli artışlar göstermiş. Listenin son sırasında ise, Yunanistan yer alıyor.

Şimdi,Yunanistan mı bizi kıskansın, biz mi Yunanistanı kıskanalım bilemedim!

İlyas Erbay