Hastanelere randevu almak çok zor. Özellikle bazı branşlarda neredeyse imkansız. Böyle bir sağlık sisteminde insanların kolaylıkla ulaştığı aile hekimleri bugünlerde bir yönetmelik yüzünden son derece huzursuz.

Aile Hekimliği Sistemi, 9 Aralık 2004 yılında çıkarılan 5258 Sayılı Aile Hekimliği Kanununun uygulamaya başlamasından sonra, ilk olarak 2005 yılında Düzce ilinde pilot uygulama olarak başlatılmıştı. 2010 yılı sonu itibari ile ülke genelinde aile hekimliği uygulamasına geçildi. Bu sistem günümüze kadar başarılı bir şekilde hayatımızda yer aldı.

Aile hekimleri kendi takiplerindeki hastalarının sağlık sorunları ile ilgi tüm detaylara hakim. Hastanelerin yükünü önemli oranda hafiflettikleri de ortada. Sağlık Bakanlığının bu tepki çeken yönetmeliği ne amaçla hazırladığını anlamak mümkün değil. Hiç bir aile hekiminin görüşü ve fikri alınmadan hazırlandığı ortada. Yönetmelikten memnun bir aile hekimi var mı? Ben görmedim. Amaç gerekli gereksiz ilaç yazılımını azaltmaksa, bir aile hekiminin hastasına lüzumsuz ilaç yazdığı iddiasına katılmıyorum. Raporlu hastaların kullanmak zorunda oldukları ilaçları elbetteki yazacaklar. Ayrıca, Aile Hekimi muayene ve tetkiklerini yaptığı bir hastanın antibiyotik kullanıp kullanmayacağına karar verebilecek tıbbi yeterliliği sahiptir. Bunca eğitimi boşuna mı aldılar. Kronik hastaların en kolay ulaşabildiği hekim; aile hekimi. Hekimle hastayı karşı karşıya getirecek bu uygulamanın vahim sonuçlarını kestiremiyor musunuz?

Bakınız, hangı amaçla ve nasıl hazırlandığı belli olmayan bu tuhaf yönetmelik uygulandığında nelerle karşılaşacağız.

☆ Aile hekimlerinize gittiğimizde bize daha evvelinde zaten zar zor yazdıkları antibiyotikleri artık kesinlikle yazmayacaklar. Bunun yanında ağrı kesicileri ve mide koruyucu ilaçları da yazmayacaklar. Bu ilaçları randevu bile alamadığımız hastanelerde yazdırmak zorunda kalacağız. Parası olanlar ilaç reçeteye tabi değilse eczanelerden ücret karşılığı alacak. Aile hekimimiz bu ilaçları yazarsa maaşından ciddi miktarda kesintiye uğrayacak yani bir anlamda para cezası yiyecek.

☆ Kendi aile hekimimiz dışında başka bir aile hekimine misafir olarak muayene olduğumuzda ya da ilaç yazdırdığımızda kayıtlı Aile hekimimiz yine ciddi maddi kayba uğrayacak. Aile hekimimiz dışındaki Aile Hekimlerine gitmek zorunda kaldığımızda, kendi meslektaşlarını maddi kayıba uğratmamak için bize misafir olarak bakmayacaklar. Bir süreliğine kayıtlı olduğunuz şehirden başka bir şehre gittiğinizi ve orada rahatsızlandığınızı düşünün. oradaki Aile Hekimine gidemeyeceksiniz!

☆ Bundan sonra, akşam 17:00-19:00 saatlerinde açık olan ASM lerde; o gün orada nöbeti için bulunan Aile Hekimi sadece kayıtlı hastalarına bakacak.

☆ Aile hekimlerinin antibiyotik, ağrı kesici ve mide koruyucu ilaç yazmasına kota getiriliyor. Hekim bu ilaçları bulunduğu il ortalamasının üzerinde bir miktarda yazmışsa teşvik alamıyor. Başka bir ifadeyle, hastalarına daha az antibiyotik, ağrı kesici ve mide koruyucu ilaç yazan hekimlerin daha fazla ücret alması öngörülüyor. Bakanlık bu değişiklikle birlikte, hafif vakalarda ilaç kullanılmasının önüne geçilmesinin hedeflendiği belirtiyor. Bir aile hekimi; “Ağrı kesici yazarsam, maaşımdan binlerle ifade edile bir miktar kesilecek. Peki, ilaç alamayan hastanın ağrısı nasıl geçecek? Bu ilaçları yazarsam ben mağdur olacağım, yazmazsam hasta mağdur olacak.” diyor.

☆ Konuştuğum hekim arkadaşlardan öğrendiğime göre sistemin baş aktörleri olan ve bütün yükü çeken Aile Hekimlerinin fikri dahi sorulmamış. Bakanlık ise yönetmelik bir çok hekimin görüşü alınarak hazırlandı diyor.

☆ Kronik hastalar 6 ayda bir takip edilecekmiş, Aile Hekimlerinin kayıtlı nüfusları 4000 den 3500 e düşürülecekmiş. Aile Hekimlerinin hizmet kalitesi artacak” gibi haberler yapılıyor. Aile Hekimlerinin ve Aile hekimliği çalışanı ebe hemşirelerin maaşlarında %30-40 lara varan kesintiler yapılacağından söz ediliyor. Aile Hekimlerini nasıl bir sıkıntının ve bilinmezliklerin, ortasında bıraktıklarından, Aile Hekimlerinin moral ve motivasyonunu nasıl sıfıra indirdiklerinden ve bu durumun hastalara yansıtılacağı olumsuzluklardan hiç bahsetmiyorlar. Bu haberleri yapanların sahada çalışan Aile hekimiyle yeni yönetmelikle ilgili röportaj yaptıklarını fikrini sorduklarını zannetmiyorum. Ben konuştum. Bu yeni yönetmelikten memnun olan bir tane bile Aile hekimi yok. Tepki çok büyük.

☆ Hiç bir şikayetimiz hastalığınız olmasa dahi 6 ayda bir mutlaka ASM ye gidip kayıtlı Aile Hekiminize uğrayıp sisteme giriş yaptırmak zorunda kalacağız. 6 ayda bir Aile Hekimimize başvurmadığımız takdirde Aile hekiminiz yine çok ciddi maddi kayba uğrayacak maaşından ciddi miktarda para kesintisi yapılacak. Bu durumda Aile hekimimiz “Hasta ASM ye gelmiyor” gerekçesi ile hakkımızda ilişki kesme dilekçesi oluşturup sağlik müdürlüğüne göndermek zorunda kalacak. Bu durumda boşa çıkacağız ve kayıtlı bir aile hekimimiz olmayacak. Bunun sonucunda, memnun olduğumuz Aile Hekimimizden olacağız. Sağlık raporu almamız gerektiği durumlarda mağduriyet yaşayacağız. Yönetmelikte göze batan olumsuzluklar özetle bunlar.

Yönetmelik 1 Kasımda uygulamaya geçti. uygulandıkça başka olumsuzluklar da ortaya çıkacaktır. Umarım tekrar gözden geçirilir. Aile hekimlerimize sabır ve kolaylıklar diliyorum.

İlyas Erbay