Tarih boyunca cehalet toplumların yakasını bırakmamıştır.. Bundan dolayıdır ki; Platon, Menon Diyaloğu’nda cahil bırakılmış bir köleye mantık soruları sorarak, geometri sorusu çözdürme arayışına girmiş ve insanoğlunun kendine ait olan, doğuştan gelen yüce bilgiye sahip olduğunu kanıtlamak istemiştir. Bilgiye olan duyarsızlık, demokrasi icadı ile buluştuğunda, Sokrates ‘in demokratik oylama ile idamına giden süreçler, yine Platon tarafından Phaidon Diyaloğu’nda anlatılmıştır. Bu yüzdendir ki; Platon, demokrasi düşmanı olarak, en uygun yönetim tarzının, Bilgi Cumhuriyeti olduğunu savunmuştur..

Cehalet ve demokrasinin bu bileşimi, hep peşine düşmüştür toplumların. İşin içine vatandaşlık hakları için yapılan iç savaşlar, din tacirlerinin ruh tacizleri ve sürekli modernize edilmeye çalışılan ahlaki uzlaşma değişkenleri de eklenince, içinden çıkılamaz bir hal çıkmıştır ortaya. Kitlelerin yontulmamış cehaletleri ve cahil bireylerin tercihlerinin önemi, tarih sahnelerine çıkmaya başlamıştır.

Elbette, kendi toplumumuzda da, yüzyıllar boyu benzer cehalet oyunları, açlık oyunları kıvamında yaşanmıştır. Belki de, asla eğitimli, hoşgörülü ve bilgece yaşayamadık, kitleler halinde. Bununla beraber; atalarımızda cehalet kavramı, saklanması gereken bir ayıp yada anti-kahramandı belki de. Açığa vurulması arzu edilmeyen, yüz kızartıcı, nahoş…

Bir ülkede, eğer her şehirde açılan üniversiteler söz konusu olup, saklı eğitim dolandırıcılığı altında makale sahibi bile olmayan rektör yönetimi ile, tescilli bir cehalet diplomasının kapısını açıyor ise ,” faiz enflasyonun nedenidir ” gibi yeni ekonomik savlar ile Adam Smith ‘in kemiklerini sızlatırcasına ortaya koyulan meydan okumalar var ve yeni bir cesaret yaratmaya başladı ise, bu tarz yeni cesaret anlayışı sonucunu, cehalet ferasetinin geldiği nokta ülkeyi cahil kısmın kurtaracağı söylemlerine bile neden olabilir; belki de.

Tabii ki; cehalet her zaman vardı yeryüzünde, peki resmileştirilip cesaret kazandırmak, ne kadar gerekliydi böyle bir uzlaşma ile? Bu sorunun cevabını da bilemiyoruz…

Aliye İzzetbegoviç ‘ in ünlü sözü geliyor akıllara… ” Hayvan aç ve hayati tehlike altında tehlikelidir. İnsan ise tok ve güçlü iken tehlikelidir.” Toplum olarak gücü kimlerin tekeline verdiğimiz tam bu noktada önem taşır. Aksi halde, 20 TL ye kitap alamayıp, 50 TL ye fal baktırmak isteyen kesimler ve onların feraseti baskılar geleceği, en kibarından ifade etmek gerekirse… Güç ve ahlak dengesinin şirazesi kaçar.

Endişeli vatandaş düşünürken, cehaletin feraseti besin piramitinde ne pahasına olursa olsun yukarı çıkma eğilimi gösterir. İşin acı kısmı, bu zararı onlar da yaşar bir süre sonra. Çünkü; herkesin aynı gemide olduğu gerçeği çıkar günyüzüne… Ama bu ölüm gibidir aslında. Ölüler ölü olduklarını asla bilmezler. Bu durum, cahiller ve cehalet yaratıcıları için de geçerlidir.

Saygılarımla